INTERVIEW MILOUSKA MEULENS
Journalist en schrijver Milouska Meulens
‘NIKS DOEN IS GEEN OPTIE’
Tekst Eva Prins Beeld Marcel Bakker

‘DE VRAAG IS INMIDDELS NIET MEER OF BONAIRE ONDER WATER ZAL VERDWIJNEN, MAAR WANNEER’
Journalist, presentator en schrijver Milouska Meulens (49) zet zich al jaren in voor een groenere en rechtvaardigere wereld. Hoe blijft zij hoopvol in deze tijden van toenemende ongelijkheid en klimaatverandering? ‘Ik put hoop uit de generatie van mijn kinderen. Zij gaan de straat weer op.’
Ze arriveert lopend op de afgesproken tijd en plaats. ‘Ik doe deze week alles te voet’, zegt ze. Het is een challenge van het burgerinitiatief 52wekenduurzaam.nl dat mensen wil stimuleren tot duurzamer gedrag met elke week een andere uitdaging. Dit jaar doen er voor het eerst een hele rits bekende Nederlanders mee, onder wie dus Milouska.
Ze wordt vaak benaderd voor dit soort initiatieven, zegt ze. ‘Maar ik zeg alleen ja als ik vind dat het iets toevoegt aan een betere wereld.’
Zoals 52wekenduurzaam?
‘Ja. Dat is bovendien ook iets dat helpt om niet moedeloos te worden: iets doen. Of nog beter: samen iets doen. Dit initiatief stimuleert dat en maakt het heel praktisch en klein. Niks doen vind ik sowieso geen optie, maar ik geloof ook echt in alle beetjes helpen. Als iedereen een beetje doet, scheelt dat al een heel stuk. En door mijn deelname, en vlogs daarover, kan ik hopelijk ook anderen inspireren. Eerder heb ik bijvoorbeeld ook vlogs gemaakt over koken met restjes. Want ik ontdekte dat wat voor mij volkomen vanzelfsprekend is: geen eten verspillen, dat voor andere mensen helemaal niet is.’
Dat je nooit eten weggooit, heeft dat ook te maken met het feit dat je bent opgegroeid in armoede?
‘Misschien indirect. Doordat we vroeger weinig, en soms helemaal geen geld hadden, werd mijn moeder heel creatief. Rijst die we ’s avonds over hadden, ging de volgende dag in de pannenkoeken. Als de jam bijna op was, deed ze er water bij en dan hadden we limonadesiroop. Dat heb ik wel van haar overgenomen. Ik kan het echt niet over mijn hart verkrijgen om eten weg te gooien – en weet er altijd wel wat lekkers van te maken.’
De armoede in Nederland groeit weer, ook onder kinderen. Hoe komt dat bij jou binnen?
‘Ik vind dat heel heftig. Veel mensen denken dat ik in armoede ben opgegroeid omdat ik op Curaçao ben geboren en daar tot mijn tiende heb gewoond. Daar waren we ook arm, maar hadden we met minder geld meer te eten omdat er overal fruit en groenten groeiden. Pas in Nederland, toen mijn moeder er alleen voor kwam te staan met vier kinderen, hadden we het echt krap. Soms aten we alleen rijst met boter en we hadden ook wel eens geen gas en licht. Dat kinderen dat nu nog steeds meemaken in een rijk land als Nederland, dat vind ik onvoorstelbaar. Zeker omdat ook het aantal miljonairs groeit. En die betalen maar 20 procent belasting over hun vermogen terwijl de belasting op arbeid soms wel 40 tot 60 procent is! Hoe kan Nederland een land zijn geworden waarin we dat normaal zijn gaan vinden?’
De FNV maakt zich er hard voor om de belasting op vermogen op z’n minst gelijk te krijgen met die op arbeid. En liefst hoger.
‘Dat is mooi, maar ik denk dat we nog verder moeten gaan, dat we toe moeten naar een economie die gebaseerd is op sociale rechtvaardigheid en klimaatrechtvaardigheid in plaats van op steeds meer economische groei. Het resultaat van het kapitalisme is namelijk: steeds minder voor steeds meer mensen en steeds meer voor steeds minder mensen. Plus een verwoeste aarde. Een uitgewerkt idee heb ik niet hoor, maar een basisinkomen lijkt me een goede eerste stap. Dat kán, dat is allemaal onderzocht. En daar worden we allemaal beter van.’
Over klimaatrechtvaardigheid gesproken ... Je was eind vorig jaar op Bonaire en Curaçao voor Greenpeace. Zij willen mogelijk de Nederlandse staat aanklagen omdat Nederland daar niks doet aan de gevolgen van klimaatverandering.
‘De vraag is inmiddels niet meer of Bonaire onder water zal verdwijnen, maar wanneer. Er dreigt daar echt een ergere ramp dan de watersnoodramp. En ondertussen blijft het hier oorverdovend stil, terwijl Bonaire een bijzondere gemeente binnen het Koninkrijk is. En die stilte geldt niet alleen voor de gevolgen van klimaatverandering, maar ook voor de economische malaise. Zelfs met dubbele banen kunnen mensen daar niet rondkomen, terwijl regelingen als kinderopvangtoeslag daar niet of veel lager zijn dan hier. Daar kan ik echt heel boos om worden. Het is mooi hoor dat Rutte – eindelijk – excuses voor het slavernijverleden heeft gemaakt, maar wat heb je eraan als de regering de gevolgen ervan niet onder ogen wil zien.’
Jouw vader vertelde jou dat je als zwarte vrouw vier keer zo hard moet lopen als een ander om hetzelfde te bereiken. Zeg je dat ook tegen jouw kinderen?
‘Mijn kinderen groeien gelukkig op in een andere tijd. Maar ongelijkheid, discriminatie en racisme zijn er nog steeds – en daar zijn ze zich heel goed van bewust, ook al hebben ze een witte vader. Of misschien juist daarom. Sowieso is deze generatie, de generatie Z, een heel bewuste generatie. Net als de millennials. Zij lopen te demonstreren tegen de puinhoop die mijn generatie – en de generaties daarvoor – hebben veroorzaakt. Mijn dochter heeft al in meer demonstraties meegelopen dan ik in mijn hele leven. Mijn generatie is toch meer van “Zo gaat het nu eenmaal”, maar zij pikken het niet meer. Zij gaan de straat weer op tegen ongelijkheid, discriminatie, klimaatverandering. Daar put ik hoop uit.’
Toen je nog bij het Jeugdjournaal werkte, zei je: kinderen helpen mij om een positiever wereldbeeld te krijgen. Kinderen hebben en geven hoop, want ze hebben een geweldig rechtvaardigheidsgevoel. Hoe is het dat met je eigen kinderen?
‘Sinds ik zelf kinderen heb, vind ik het moeilijker om positief te blijven, maar ook belangrijker. Ik heb ze op deze wereld gezet, dan kan ik toch niet accepteren dat die wereld verloren is? Dat zij een waardeloze toekomst hebben? Dus het maakt me ook strijdvaardiger.’
Waar ga jij zelf de straat voor op?
‘Tegen ongelijkheid en onrechtvaardigheid. En dat begon voor mij eigenlijk weer met Black Lives Matter. Toen George Floyd voor het oog van de wereld werd vermoord. Dat was echt zo’n moment van: tot hier en niet verder. Toen ben ik de straat opgegaan. Samen met honderdduizenden anderen over de hele wereld – en die aantallen, die massaliteit, stemt me dan toch weer hoopvol.’

‘IK KAN VOOR MIJN KINDEREN TOCH NIET ACCEPTEREN DAT DE WERELD VERLOREN IS?’
MILOUSKA MEULENS
Milouska Meulens (1973) is bij het grote publiek vooral bekend van het Jeugdjournaal waarvan ze van 2001 tot 2015 verslaggever en presentator was. Daarna stapte ze over naar het natuurprogramma Vroege Vogels waarvan ze tot 2020 copresentator was. Ook presenteerde ze het groene consumentenprogramma Groen Licht. Afgelopen jaren publiceerde ze twee kinderboeken: Elin en Mondi.
Op dit moment presenteert Milouska onder ander het radioprogramma De nacht is zwart van omroep Zwart. Daarnaast is ze dagvoorzitter en schrijft ze columns voor de tijdschriften Genoeg en JAN. Ook werkt ze aan een autobiografisch boek dat dit najaar verschijnt.
Milouska woont met haar dochter (16) en zoon (13) in Amsterdam.
